Câu hỏi:
Gia đình tôi có một thửa đất 2000m2 đang sử dụng tại xã S, huyện X, tỉnh N đã được cấp GCNQSDĐ năm 1998. Vừa qua, UBND xã có dự án mở rộng con kênh thuỷ lợi đi qua phần đất của nhà tôi. UBND xã S thu hồi 500m2 diện tích đất nhà tôi và tiến hành nạo vét đất nhà tôi để thực hiện dự án trên mà chưa được sự đồng ý của tôi. Việc đất nhà tôi bị thu hồi như vậy khiến tôi rất bức xúc. Mong Luật sư Công ty Luật Hà Thành Asia giải đáp giúp tôi việc UBND xã thu hồi đất như thế là đúng hay sai? Thẩm quyền thu hồi đất theo quy định như thế nào? Tôi nên giải quyết tình huống trên như thế nào?
Trả lời:
1. Căn cứ pháp lý
- Luật đất đai năm 2013.
2. Nội dung tư vấn
Vấn đề thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân được Luật đất đai quy định rất rõ về căn cứ để thu hồi đất, thẩm quyền thu hồi đất cụ thể như sau:
2.1 Về căn cứ thu hồi đất
Căn cứ theo khoản 3, điều 62, Luật đất đai 2013 quy định về việc thu hồi đất để phát triển kinh tế – xã hội vì lợi ích quốc gia cộng đồng:
“3. Thực hiện các dự án do Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận mà phải thu hồi đất bao gồm:
a) Dự án xây dựng trụ sở cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội; công trình di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh được xếp hạng, công viên, quảng trường, tượng đài, bia tưởng niệm, công trình sự nghiệp công cấp địa phương;
b) Dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật của địa phương gồm giao thông, thủy lợi, cấp nước, thoát nước, điện lực, thông tin liên lạc, chiếu sáng đô thị; công trình thu gom, xử lý chất thải;
….”
Như vậy:
Thứ nhất, theo điểm b, Khoản 3, điều 62, Luật đất đai 2013 thì việc thu hồi đất để thực hiện dự án mở rộng kênh thuỷ lợi thuộc dự án xây dựng kết cấu hạ tầng kỹ thuật của địa phương.
Thứ hai, trường hợp dự án này đã được HĐND tỉnh N chấp thuận thì việc nhà nước thu hồi đất của gia đình bạn để thực hiện dự án là có căn cứ để thu hồi đất. Trong trường hợp mà dự án chưa được HĐND tỉnh chấp thuận thì việc nhà nước thu hồi đất của gia đình bạn là không có căn cứ thu hồi.
Do đó để xác định việc UBND xã thu hồi đất như vậy là đúng hay sai phải xác định dự án này của UBND xã S đã được HĐND tỉnh N chấp thuận hay chưa.
2.2 Về thẩm quyền thu hồi đất
Căn cứ theo điều 66, Luật đất đai 2013 thẩm quyền thu hồi đất được quy định như sau:
Điều 66. Thẩm quyền thu hồi đất
1. Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
a) Thu hồi đất đối với tổ chức, cơ sở tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài, tổ chức nước ngoài có chức năng ngoại giao, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, trừ trường hợp quy định tại điểm b khoản 2 Điều này;
b) Thu hồi đất nông nghiệp thuộc quỹ đất công ích của xã, phường, thị trấn.
2. Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất trong các trường hợp sau đây:
a) Thu hồi đất đối với hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư;
b) Thu hồi đất ở của người Việt Nam định cư ở nước ngoài được sở hữu nhà ở tại Việt Nam.
3. Trường hợp trong khu vực thu hồi đất có cả đối tượng quy định tại khoản 1 và khoản 2 Điều này thì Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định thu hồi đất hoặc ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp huyện quyết định thu hồi đất.
Như vậy, theo quy định trên chỉ có UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện mới có thẩm quyền thu hồi đất. Theo thông tin bạn đưa ra không thể xác định được UBND xã S tự ý thu hồi đất của gia đình bạn hay UBND xã làm theo chỉ đạo của cơ quan cấp trên để ra quyết định thu hồi đất hay không.
2.3 Hướng giải quyết
Do chưa xác định được việc thu hồi đất trên có đúng thẩm quyền hay không nên trong trường hợp này gia đình bạn có thể đến UBND xã S để khiếu nại về việc bị thu hồi đất của gia đình mình. Yêu cầu UBND xã S trả lời việc thu hồi đất này là do UBND xã S ra quyết định thu hồi đất hay UBND xã S thực hiện thu hồi đất theo chỉ đạo của cơ quan cấp trên. Nếu thực hiện theo chỉ đạo của cơ quan cấp trên phải có văn bản chỉ đạo của cơ quan cấp trên về việc thu hồi đất.
Trường hợp 1: UBND xã S tự ra quyết định thu hồi đất của gia đình bạn để thực hiện dự án. Theo quy định tại Điều 66 Luật Đất đai năm 2013 quy định về thẩm quyền thu hồi đất chỉ thuộc về UBND cấp tỉnh và UBND cấp huyện, nên việc UBND xã S tự ra quyết định thu hồi đất là không đúng thẩm quyền. Do đó trong trường hợp này gia đình bạn có quyền khiếu nại theo quy định của pháp luật về việc thu hồi đất không đúng thẩm quyền.
Trường hợp 2: Nếu UBND xã S đưa ra được văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh N hoặc UBND huyện X chỉ đạo việc ra quyết định thu hồi đất. Với trường hợp này gia đình bạn sẽ lấy đó làm căn cứ đề nghị yêu cầu bồi thường đối với diện tích đất mà nhà nước thu hồi để thực hiện dự án.
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn mà bạn yêu cầu của Công ty Luật Hà Thành ASIA. Hy vọng hữu ích đối với bạn.
Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ:
CÔNG TY LUẬT HÀ THÀNH ASIA – Hotline miễn phí: 1900 8963
Website: http://luatsuhathanh.com
http://Congtyluathathanhasia.com
Email : luathathanhasia@gmail.com
Facebook : https://www.facebook.com/luatsuhathanh
Địa chỉ: Số 5, ngõ 104A, đường Thụy Phương, P. Đông Ngạc, quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội.
Trân trọng!
