- Trước hết, chúng ta đi tìm hiểu: Ai là người có quyền khởi kiện các vụ án dân sự liên quan đến vấn đề thừa kế?
Người có quyền thừa kế theo di chúc: Là người được chỉ định trong di chúc để nhận phần di sản do người chết để lại.
Người có quyền thừa kế theo pháp luật: Thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế.
Cụ thể theo quy định tại Điều 651 Bộ luật Dân sự quy định hàng thừa kế như sau:
1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự như sau:
“a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.”
2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.
3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.
Như vậy, Đối với yêu cầu khởi kiện phân chia di sản thừa kế thì là hững người thuộc diện thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật hoặc đại diện hợp pháp của họ là những người có quyền khởi kiện.
Thứ hai: Khởi kiện yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là những người thuộc diện thừa kế theo di chúc hoặc theo pháp luật và đại diện hợp pháp của họ là những người có quyền khởi kiện.
Thứ ba, Để khởi kiện yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại thì Người khởi kiện sẽ là: Người có quyền yêu cầu hoặc đại diện hợp pháp của họ là người có quyền khởi kiện.
- Thẩm quyền giải quyết yêu cầu khởi kiện thừa kế
Căn cứ quy định tại Điều 35, Điều 38 BLTTDS năm 2015 thì những tranh chấp về thừa kế thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp huyện, trừ trường hợp đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài thì tranh chấp sẽ thuộc thẩm quyền giải quyết của TAND cấp tỉnh.
Lưu ý:
- Đối với những tranh chấp liên quan đến việc phân chia di sản thừa kế là bất động sản, thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết;
- Trường hợp di sản thừa kế là động sản thì Tòa án có thẩm quyền giải quyết là Toà án nơi bị đơn cư trú, làm việc. Các bên cũng có thể thỏa thuận bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi nguyên đơn cư trú, làm việc giải quyết tranh chấp.
- Thời hiệu khởi kiện thừa kế/khởi kiện chia di sản thừa kế
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó.
b) Thời hiệu khởi kiện đối với yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
c) Thời hiệu khởi kiện đối với yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại:
Thời hiệu yêu cầu người thừa kế thực hiện nghĩa vụ về tài sản của người chết để lại là 03 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
- Quy trình, thủ tục khởi kiện thừa kế
Hồ sơ khởi kiện thừa kế bao gồm các giấy tờ sau:
- Đơn khởi kiện
- Các giấy tờ về quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại tài sản: Giấy khai sinh, Chứng minh thư nhân dân, Căn cước công dân, giấy chứng nhận kết hôn, sổ hộ khẩu, giấy giao nhận nuôi con nuôi để xác định diện và hàng thừa kế;
- Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;
- Bản kê khai các di sản;
- Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản;
- Các giấy tờ khác: Biên bản giải quyết trong hộ tộc, biên bản giải quyết tại UBND xã, phường, thị trấn (nếu có), tờ khai từ chối nhận di sản (nếu có).
Bước 2: Nộp và giải quyết hồ sơ khởi kiện chia di sản thừa kế
Bạn cần mang bộ hồ sơ đã chuẩn bị tới cơ quan có thẩm quyền để được giải quyết. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.
Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:
- Yêu cầu người khởi kiện sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
- Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn;
- Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
- Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Bước 3: Thụ lý vụ án
Trong thời hạn 15 ngày, kể từ ngày nhận được thông báo, đương sự phải nộp tiền tạm ứng án phí. Sau khi nộp, đương sự nộp lại biên lai thu tiền cho Tòa án, tòa án thụ lý việc dân sự hoặc vụ án dân sự kể từ khi nhận được biên lai này.
Bước 4: Mở phiên tòa xét xử
Trong thời hạn 01 tháng kể từ ngày có quyết định đưa vụ án ra xét xử, Tòa án phải mở phiên tòa; trường hợp có lý do chính đáng thì thời hạn này là 02 tháng.
Trên đây là bài tham khảo về Khởi kiện vụ án dân sự về thừa kế. Để tư vấn một cách chi tiết đối với trường hợp mà gia đình bạn đang gặp phải liên quan đến các vấn đề thừa kế thì hay liên hệ ngay với chúng tôi - Công ty Luật Hà Thành Asia.
Công ty Luật TNHH Hà Thành ASIA
Mọi thông tin xin liên hệ:CÔNG TY LUẬT TNHH HÀ THÀNH ASIA
Địa chỉ: Số 5, ngõ 104A, đường Thụy Phương, phường Đông Ngạc, Quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội
Website: http://www.timluatsugioi.com.vn hoặc https://luatsuhathanh.com
Email: luathathanhasia@gmail.com
Hotline: 1900 8963
Điện thoại: +84 52853 9999
